ကိုလိုနီစနစ်ကနေ ဘယ်လိုချွတ်ချကြမလဲ
လွန်ခဲ့သော လထဲမှာ လူမျိုးစု လူငယ်အစုအစည်းတစ်ဖွဲ့နဲ့ ဒီကိုလိုနိုက်ဇေးရှင်း (ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချခြင်း) အကြောင်း ကျွန်မ ဆွေးနွေးဖြစ်ခဲ့တယ် သူတို့ဟာ ဗမာရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအရ၊ နယ်မြေအရ၊ ဘာသာစကားအရ ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်မှုတွေ၊ ဗြိတိသျှအနောက်ရဲ့ ကိုလိုနီစနစ်ထက် ပြည်တွင်း ကိုလိုနီစနစ်ကို အခုထက်ထိ နီးနီးကပ်ကပ် တွေ့ကြုံခံစားခဲ့ရလို့ အခု မြန်မာပြည် စကားဝိုင်းတွေထဲ ခေတ်စားလာတဲ့ ကိုလိုနီစနစ်က ချွတ်ချခြင်းဆိုတာကို စိတ်ဝင်တစား ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ် ဒီဆွေးနွေးပွဲကနေ သူတို့ ထုတ်ခဲ့တဲ့ မေးခွန်းတွေထဲက တစ်ခုဟာ ကျွန်မအတွက် တော်တော် ပြန်လည် အတွေးပွားစရာ ရှိခဲ့လို့ ခု ဆွေးနွေးပွဲပြီး တစ်လလောက်အကြာမှာ သေသေချာချာ စာပြန်ရေးချင်တယ်
အဲ့ဒီမေးခွန်းကတော့ ကိုလိုနီစနစ်က ချွတ်ချလို့ ပြောတော့ ကျွန်တော်တို့က ဗမာတွေ ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်တာ မတိုင်ခင်က ခေတ်ကို ပြန်ရောက်ဖို့ ကြိုးစားရမှာလား ဆိုတဲ့ မေးခွန်းပဲ ဒီမေးခွန်းဟာ ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချလို့ ကြားတာနဲ့ အပေါ်ယံ အဖြေရှာမိမယ့် မေးခွန်းတစ်ခုပဲ သူတို့က ဆက်ပြောတယ် အဲ့ဒီလို ဗမာတွေ ကျူးကျော်တာ မခံခင်ကခေတ်ကို ပြန်သွားဖို့ဆိုတာ ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နိူင်ဘူး အခု ဘာသာစကားပြောတာတောင်မှ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာလိုရော၊ လူမျိုးစုဘာသာစကားကိုရော ပြောကြတယ် စီးပွားရေးအရလည်း လူမျိုးစုဒေသကနေ ရန်ကုန်လို မြို့ကြီးကို ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ကြတယ် နောက် စကားဝိုင်းတစ်ဝိုင်းက လူမျိုးစုဝင်တစ်ယောက်ဆိုလည်း ပြောတာက ကျွန်တော်တို့ လူမျိုးစုတွေကြားမှကိုက ကိုယ့်အချင်းချင်း မယူနဲ့ ဗမာကိုယူ ဗမာတောင်မှ မြို့ပေါ်က ဗမာကိုယူ ဆိုသလိုမျိုး ပြောကြတာတွေ ရှိတယ်လို့ ကျွန်မကို ပြောပြခဲ့တယ် သူတို့အနေနဲ့ ဒီလို အချိန်ကာလကြီးမှာ ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချဆိုပြီး ဗမာအထင်ကြီးမှု၊ အုပ်မိုးမှုကို ဘယ်လို ပပျောက်အောင် ကြိုးစားရမှာလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းကို ထုတ်လာတာ ဆန်းတော့ မဆန်းပါဘူး ပြီးတော့ ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချဆိုတာ လွယ်လွယ်သာ လုပ်သင့်တဲ့ လုပ်ရပ်တစ်ခုအနေနဲ့ ပြောကြတာ ဘာကို အတိအကျလုပ်ရမှာလဲဆိုတာ ဘယ်သူမှ သေသေချာချာ မပြောသလို သူတို့ ခံစားရတယ်
ဒီမေးခွန်းကြောင့် ကျွန်မ စဉ်းစားမိရင်း တစ်ချိန်တည်းမှာ အခုလက်ရှိ ကျွန်မ ဘာသာပြန်နေတဲ့ အိန္ဒိယနွယ်ဖွား စင်္ကာပူလူမျိုး လက်ရှိ ကနေဒါက မနုဿဗေဒပါမောက္ခ ဂျီရစ်ဒါရွှန်နီရဲ့ မနုဿဗေဒကို ကိုလိုနီစနစ်က ချွတ်ချဖို့ ဖြစ်နိူင်ချေ ရှိမရှိဆိုတဲ့ ပေပါထဲက အာဘော်ကို ပြန်ချိတ်ဆက်စဉ်းစားမိတယ် (ဒီပေပါကို လက်ရှိ ကျွန်မ မြန်မာလို ပြန်နေတာ အပိုင်း ၂ ထိ တင်ပေးပြီးသွားပါပြီ လင့်ခ်တွေ အောက်မှာ ထည့်ပေးထားပါတယ် အပိုင်းအလိုက် ကျွန်မရဲ့ ဘာသာပြန် မှတ်ချက်တွေလည်း ပါပါတယ်)
ဒါရွှန်နီဟာ ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချဆိုတဲ့ လှုပ်ရှားမှုဟာ အမေရိကတိုက်က အင်ဒီးဂျနင့်လူမျိုးစုပညာရှင်တွေကနေ စတင်လိုက်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတစ်ခု ဖြစ်ပြီး သူတို့ ဆိုလိုချင်တဲ့ ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချခြင်းဟာ တစ်ခြားသော အခြေအနေ၊ အချိန်အခါ၊ လူမျိုးစု၊ နိူင်ငံတွေအတွက် လုပ်ရမယ့် အလုပ်တွေဟာ ထပ်တူညီမနေနိူင်ဘူးလို့ ထောက်ပြထားတယ် ဒါကလည်း မနုဿဗေဒရဲ့ အဓိကအကျဆုံး ကိစ္စတစ်ရပ်ကို သူ့ရဲ့ ဖြစ်တည်မှု၊ ပေါ်ပေါက်ပုံ အပေါ်မှာပဲ လိုက်ပြီး သုံးသပ်ရမယ်ဆိုတဲ့ ၁၉၆၀ ပြည့်လွန် နားလည်သဘောပေါက်ခြင်း မနုဿဗေဒ (interpretative anthropology) သုတေသနနည်းလမ်းနဲ့ ပြန်ပြီး ချိတ်ဆက်ရမယ့် အာဘော်တစ်ခုပဲ ရှင်းအောင် ပြောရရင် မြောက်အမေရိကတိုက်က ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချခြင်းဟာ မြန်မာပြည်အတွက် ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချခြင်းနဲ့ လုပ်ကိုင်ရမယ့် လုပ်ရပ်တွေ တူချင်မှ တူမယ် အထက်ကပြောခဲ့သလို ဗမာရဲ့ ကိုလိုနီစနစ်ပြုကျင့်ခြင်းကို ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ ခံခဲ့ရတဲ့ လူမျိုးစုတွေအတွက် လူမျိုးစုတစ်စုချင်းစီရဲ့ ကျင့်သုံးရမယ့် ကိုလိုနီစနစ်က ချွတ်ချခြင်းဟာ တူချင်မှ တူလိမ့်မယ် အဲ့ဒီလိုပဲ ဗမာကိုလိုနီပြုကျင့်ခြင်းကို ချွတ်ချရာကနေ အနောက်ကိုလိုနီပြုကျင့်ခြင်းကို ချွတ်ချတယ်ဆိုတာလည်း တစ်ပြိုင်နက်တည်း ဖြစ်ချင်မှ ဖြစ်သလို လုပ်ကိုင်ပုံကလည်း ကွဲသွားတာမျိုး ဖြစ်နိူင်တယ်
ဥပမာပေးရရင် ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချခြင်းကို အားပေးတဲ့၊ အနောက်ကိုလိုနီပြုကျင့်ခြင်းကို ရှုံချတဲ့ တက်ကြွသူတစ်ပိုင်း ပညာရှင်တစ်ပိုင်း ယောင်္ကျားတစ်ယောက်နဲ့ ဆွေးနွေးတုန်းက သူဟာ တချို့ မြန်မာပြည်ကသူတွေ အင်္ဂလိပ်လို ညှပ်ပြောတာ မကြိုက်ကြောင်း ကျွန်မကို ပြောပြဖူးတယ် များသောအားဖြင့် ကျွန်မလည်း ဒီမကျေနပ်ချက်ကို သဘောတူပါတယ် သို့ပေသိ သေချာပြန်စဉ်းစားကြည့်တော့ အင်္ဂလိပ်လို ညှပ်ပြောတိုင်း ကိုလိုနီစနစ်ကို လက်သင့်ခံရာ ကျနေပြန်သလားဆိုတော့လည်း မဟုတ်ပြန်ဘူး ကျွန်မနဲ့ တချို့သိတဲ့ လူမျိုးစုသူငယ်ချင်းတွေဆိုရင် ဗမာကိုလိုနီပြုကျင့်မှုကို တော်လှန်ဖို့အတွက် တမင်သက်သက် အင်္ဂလိပ်လိုပြောတယ်ဆိုတာတွေ သတိထားမိလာတယ် နောက်ပြီး နိူင်ငံရပ်ခြားမှာ မွေးဖွားကြီးပြင်းတဲ့ မြန်မာတွေရဲ့ ကလေးတွေလည်း သူတို့မိဘတွေရဲ့ သားသမီးကို ခွဲခြားဆက်ဆံခံရမှာကို ကြောက်ရွံ့မှုကြောင့် အင်္ဂလိပ်လိုပဲ ပြောဆိုခိုင်းမှုတွေကြောင့် အင်္ဂလိပ်လိုပဲ ပြောဆိုတတ်တာမျိုး ဖြစ်သွားတာတွေလည်း ရှိတယ်ဆိုတာ တွေ့မိလာတယ် (ဒီနေရာမှာ ပြည်ပရောက် မြန်မာဆိုတာ အင်္ဂလိပ်စကားပြောတဲ့ နေရာရောက်သွားတဲ့သူတွေမှ မဟုတ်ပါဘူး ထိုင်းလိုနေရာမျိုး ရောက်သွားတဲ့သူတွေအတွက် ထိုင်းစကားပဲ ကလေးတွေ ပြောတတ်တော့တာမျိုး တွေ့ဖူးပါတယ်)
ဆိုတော့ ကျွန်မ ဆိုလိုချင်တာက ဒီနေရာမှာ ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချခြင်းဆိုတဲ့နေရာမှာ လုပ်ရပ် (action) နဲ့ ရည်ရွယ်ချက် (intention) နှစ်ခုကို ပြန်စဉ်းစားလာသင့်တယ်ဆိုတာပဲ အထက်က မေးခွန်းကို မေးခဲ့တဲ့သူတွေကိုလည်း ကျွန်မ ပြန်ပြောခဲ့တာက ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချတယ်ဆိုတာ ကိုယ့်လူမျိုးစုအတွက် ဘာအဓိပ္ပါယ်ကို ဆောင်တာလဲဆိုတာကို အရင်ဆုံးပြန်စဉ်းစားရမယ်လို့ ကျွန်မ ထင်တာပဲ ဗမာလို မွေး ကြီးပြီး ဗမာမှု ပြုကျင့်ခံရတဲ့သူတစ်ယောက်အတွက် သူ့ရဲ့ ဖယ်ဖျက်ခံထားရတဲ့ လူမျိုးစု ရိုးရာ ဓလေ့ထုံးစံ ဘာသာစကားတွေကို ပြန်လေ့လာတာက ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချရာ ရောက်ကောင်းရောက်နိူင်သလို အဲ့လို ပြန်မလေ့လာလို့လည်း ဒီလူဟာ ကိုလိုနီကျွန်ပြုခံနေရတဲ့သူလို့ပဲ လုံးဝသတ်မှတ်လိုက်လို့ ရသလား မေးခွန်းပြန်ထုတ်ရမယ်
ဥပမာ ပေးရရင် US မှာ မွေးဖွားကြီးပြင်းပြီး သူ့ရဲ့ မိခင်ဘာသာစကားဖြစ်တဲ့ စပိန်ဘာသာစကားကို မပြောတတ်တော့တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး "ငါ့လျှာရဲ့ ဝန်ခံချက် ၈ ချက်" (Eight Confessions of my Tongue) ဆိုတဲ့ slam poetry လက်တီနိုကဗျာဆရာ နိုဝယ် ကီညိုနဲစ်ရဲ့ ကဗျာရွတ်ဆိုမှုဟာ ဒီနေရာမှာ မိခင်ဘာသာစကားကို မပြောတတ်တော့တဲ့၊ အဲ့လို မပြောတတ်တော့လို့ သူ့ရဲ့ ရပ်ရွာပတ်ဝန်းကျင်လို့ ယူဆရမယ့်သူတွေရဲ့ ဖယ်ကြဉ်မှုကို ခံစားရတဲ့ သူတွေအတွက် အရမ်းကို အင်အားကြီးတဲ့ ကဗျာတစ်ပုဒ်လို့ ကျွန်မ မြင်မိတယ် သူ့ကဗျာရွတ်ထားတဲ့ ဗီဒွီယိုကို အောက်မှာ ထည့်ပေးထားပါတယ်
အထက်က ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချဆိုတာရဲ့ လှုံ့ဆော်မှုတွေနောက်ကနေ ချွတ်ချဖို့ ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ ရှိပါပြီ ဘယ်လို လုပ်ရပ်နဲ့ ချွတ်ချကြမှာလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းဟာ မနုဿဗေဒပညာရှင် တစ်ယောက်အနေနဲ့ ကျွန်မအတွက်တော့ ကိစ္စအသေးစိတ်တွေ (particularities) တွေကို ပြန်စဉ်းစားရမယ်လို့ ထင်မိတယ် ဒါဟာ ဒါရွှန်နီ ပြောသွားသလိုပဲ သူလေ့လာနေတဲ့ ဂါနာလို အာဖရိကတိုက်က နိူင်ငံတစ်နိူင်ငံရဲ့ ကိုလိုနီချွတ်ချခြင်းဟာ မြောက်အမေရိကတိုက်က အင်ဒီးဂျနင့်တွေရဲ့ တောင်းဆိုမှုမျိုးနဲ့ ထပ်တူညီနိူင်ပါ့မလား ညီရော ညီသင့်သလားဆိုတဲ့ မေးခွန်းလိုပါပဲ မြန်မာနိူင်ငံတွင်းမှာလည်း ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချဆိုတာ ဗမာတွေအတွက် လက်ဖက်ပြန်စားတာတို့၊ ငပိရည်ပြန်သောက်တာတို့၊ ပင်နီတိုက်ပုံဝတ်တာတို့ ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိူင်ပေမဲ့ အခြားသော လူမျိုးစုတွေအတွက် ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချတာဟာ ဗမာတွေ ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချတဲ့ လုပ်ရပ်တွေနဲ့ သွေဖီရုံသာမက ကန့်လန့်တိုက်နေတာမျိုး ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိူင်ပါတယ်
တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ကမ္ဘာ့အရှင်းရှင်စနစ်အောက်မှာ နေနေကြတဲ့ ကျွန်မတို့တွေအားလုံးအတွက် ကိုလိုနီစနစ်က ချွတ်ချဆိုတဲ့ လှုံ့ဆော်မှုတွေဟာလည်း အရှင်းရှင် ပြန်ဆန်လာတာမျိုးတွေ ရှိနိူင်တာပဲ ဥပမာ - တက်ကြွလှုပ်ရှားမှုဆိုတာမျိုးကို တစ်သွေးတည်း တစ်သားတည်း လုပ်ကြဟေ့၊ စလိုဂန်တွေ ဘန်နာတွေနဲ့ လုပ်ကြဟေ့၊ ကမ္ဘ့ာ အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများရဲ့ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုတွေနဲ့ လည်ပတ်ကြစို့၊ ကော်ပရိတ်ဆန်နေတဲ့ တက္ကသိုလ်တွေရဲ့ စုံလင်ကွဲပြားမှု (diversity) ကမ်ပိန်းတွေနဲ့ ဦးဆောင်ကြဟေ့ ဆိုတာတွေဟာ ကိုလိုနီစနစ်က ချွတ်ချဆိုတာ ဒါမှ အမှန်ဆိုတာတွေဟာ အရှင်းရှင်စနစ်နဲ့ ပညာရှင်နဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားမှုအသိုင်းအဝိုင်းက တကယ်တမ်း ကိုလိုနီစနစ်က ချွတ်ချတာထက် မဟာဖိုဝါဒ ဆန်ဆန် လွှမ်းမိုးနေမှုတွေပဲ
ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချဆိုတာဟာ ပေါ်ပင် စကားလုံးတစ်လုံး ဖြစ်လာတယ်လို့ တချို့က ဝေဖန်ကြတယ် အမှန်က ဒီကိုလိုနိုက်ဇေးရှင်း (decolonization) ဆိုတဲ့ စကားလုံးက အရင်ကတည်းက ရှိခဲ့တာပါ ဒါပေမဲ့ အရင်က ဒီစကားလုံးကို ရုပ်ဝတ္တုပိုင်းဆိုင်ရာ ကိုလိုနီပြုကျင့်မှုတွေ ဖယ်ခွာသွားတဲ့အခါကို ရည်ညွှန်းခဲ့ကြတာဖြစ်ပြီး အခုနောက်ပိုင်းတော့ ကိုလိုနီနောက်ပိုင်းလို့ ခေါ်နေကြတဲ့ post colonial နေရာဒေသတွေမှာ ကိုလိုနီစနစ်ဟာ ရှင်သန်အမြစ်တွယ်နေဆဲဖြစ်ကြောင်း ထောက်ပြဖို့ ပိုသုံးလာကြတယ် ကိုလိုနီစနစ်က ချွတ်ချဆိုတဲ့ စကားလုံး ပေါ်ပင်ဖြစ်လာတယ်ဆိုတဲ့နေရာမှာ ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချရမယ့်သဘောတရားတွေက ပေါ်ပင်ဖြစ်လာတာထက် ပညာရှင် ရေစီးကြောင်းထဲကို ပေါ်ပင်ဖြစ်ချင်လို့ ခုန်စီးလာတဲ့ သူတွေကြောင့်ပါပဲ (ဥပမာ - မိမိရဲ့ စားသောက်မှုပုံစံကို ကိုလိုနီစနစ်က ချွတ်ချ Decolonize your diet အစရှိတဲ့ ကမ်ပိန်းများ) ဒီပြဿနာဟာ ဘယ်အရာကိုမဆို (အစစ်အမှန်ဖြစ်တဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားမှုတွေ၊ တွေးခေါ်သုံးသပ်မှုတွေကိုပါ) ပြန်မြိုနိူင်လောက်အောင် အင်အားကြီးနေတဲ့ အရင်းရှင်စနစ်ကြောင့်လိုပဲ ကျွန်မ ထင်တယ် အဲ့ဒါကြောင့်လည်း မျောက်ပြဆန်တောင်းလို ပြဿနာတွေ ပေါ်လာတာ၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေဟာ ဆုတံဆိပ်တွေ အပ်နှင်းခြင်းခံရတာတွေ ဖြစ်လာတာပဲ အရင်ခေတ်ကလို ရုပ်ဝတ္တုပိုင်းဆိုင်ရာတင်မက အင်ပိုင်ယာဆန်ဆန် စိမ့်ဝင်လာတဲ့ ထင်သာ မြင်သာ လက်ဆုပ်လက်ကိုင် ပြရခဲတဲ့ ကိုလိုနီစနစ်တွေကို နေရာဒေသအလိုက် ဘယ်လို ချွတ်ချကြမှာလဲဆိုတာဟာ စဉ်းစားသင့်တဲ့ အချက်တစ်ချက်ပဲ အဲ့ဒါကြောင့်လည်း ဒါရွှန်နီဟာ တကယ် ကိုလိုနီစနစ်က ချွတ်ချနေတာ မဟုတ်ဘဲ မိမိလုပ်ရပ်တွေကို ကိုလိုနီစနစ်ကနေ ချွတ်ချပါတယ်လို့ ခေါင်းစဉ်တပ်လို့ မရဘူးလို့ သတိပေးခဲ့တယ်
အချုပ်ပြောရရင် ကျွန်မအတွက်က ကိုလိုနီစနစ်ကနေ ဘယ်လို ချွတ်ချမလဲဆိုတာ ဘယ်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကမှ အဖြေထုတ်ပေးလို့ မရဘူး ကိုယ့်လူမျိုးစု (သို့) တစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီရဲ့ မိမိကိုယ်ထဲ စိမ့်ဝင်နေတဲ့၊ မိမိလုပ်ရပ်တွေထဲ တွေးခေါ်ပုံတွေထဲ စိမ့်ဝင်နေတဲ့ ကိုလိုနီစနစ်တွေကို ပြန်လည် သုံးသပ်လေ့လာမှုတွေကနေ စရမယ်လို့ ထင်တယ် ပြီးတော့ ကျွန်မ ရေးခဲ့ဖူးသလိုပဲ ကိုလိုနီစနစ်က ချွတ်ချဆိုတာဟာ ဟိုအရင် ရှေးဟောင်းခေတ်တစ်ချိန်ကို ပြန်သွားဖို့ ကြိုးစားတာထက် မိမိတို့ရဲ့ ဘဝဖြစ်တည်မှု ပုံစံတစ်ခု ကို အသစ် ပုံဖော်မြင်ယောင်ကြည့်ခြင်းမျိုးလည်း ဖြစ်တယ် အတင်းကာရော ဒီလိုလုပ်မှ ဟိုလုပ်မှ၊ ငါပြောတာမှဆိုတာမျိုးဟာ ကိုလိုနီစနစ်ကို ချွတ်ချနေတာ လုံးဝ မဟုတ်သေးပါဘူး
ဒါရွှန်နီရဲ့ မနုဿဗေဒကို ကိုလိုနီစနစ်ကနေ ချွတ်ချဖို့ ဖြစ်နိူင်ချေ ရှိမရှိ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ ဆောင်းပါး
https://everydayorientalism.wordpress.com/2021/11/18/the-impossibility-of-decolonizing-anthropology/?fbclid=IwAR1A3TOoGhe9RM1nFH3X2UjLXTcjoqnVcM9F59Z_rU70lVpfbKN7747ruJY
ကျွန်မ ဘာသာပြန်ထားသော အပိုင်း ၁ နဲ့ ၂
https://www.machinthe.com/post/မန-ဿဗ-ဒရ-က-လ-န-သဘ-တရ-တ-က-ခ-တ-ခ-ဖ-ဖ-စ-န-င-ခ-ရ-မရ-အပ-င-၁
https://www.machinthe.com/post/မန-ဿဗ-ဒရ-က-လ-န-သဘ-တရ-တ-က-ခ-တ-ခ-ဖ-ဖ-စ-န-င-ခ-ရ-မရ-အပ-င-၂
ကျွန်မ ရေးခဲ့တဲ့ စိတ်ကူးယဉ်ပါ ဆောင်းပါး
https://www.machinthe.com/post/စ-တ-က-ယဥ-ပ
နိုဝယ် ကီညိုနဲစ်ရဲ့ ငါ့လျှာရဲ့ ဝန်ခံချက် ၈ ချက် ကဗျာရွတ်ဆိုခြင်း
https://www.youtube.com/watch?fbclid=IwAR3uPXCV8Z-obho-OP34s9nvByG1gNAcC2U3zgHm8ybJFukvd_i1xSQVUQk&v=Ff2aBdowY1E&feature=youtu.be
ပုံ - မန္တလေး မဟာမြတ်မုနိဘုရားပေါ်ရှိ ကြေးပြတိုက်တွင်းမှ ဗုဒ္ဓဘာသာဆိုင်ရာ ပစ္စည်းများကို မျက်လုံးဖြင့်သာ ကြည့်ရှုနေကြသော အမျိုးသမီးနှစ်ဦး
